ZASADY OZNAKOWANIA TRAS ROWEROWYCH WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

Tadeusz Kopta [Biuro Studiów Sieci Drogowej, Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych]

Treść:

• Wstęp

• Zasady projektowania szlaków

• Zasady prowadzenia tras szlaków

• Oznakowanie szlaków

• Zasady umieszczania znaków

• Konserwacja oznakowania szlaków

• Odbiór, rozliczanie i dokumentacja oznakowania szlaków

• Wykaz znaków tras rowerowych

Wstęp

Śląski Związek Gmin i Powiatów zajmuje się realizacją Projektu “Rowerem po Śląsku”, którego celem jest. m.in. wytyczenie i oznakowanie turystyczne sieci ścieżek rowerowych na terenie województwa śląskiego i gmin spoza tego województwa należących do Związku. Do oznakowania turystycznego tych ścieżek wytypowano system znakowania szlaków turystycznych opracowany przez PTTK.

Niniejsze informacje zostały opracowane w oparciu o “Instrukcję znakowania   szlaków turystycznych”, wydaną przez PTTK w 1999 r. obowiązującą od 1.01.1999 r. oraz o Rozporządzenie Ministrów Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 czerwca 1999 r.  w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. RP nr 58 z dnia 26 czerwca 1999 poz. 622).

Zasady projektowania szlaków

[ powrót ]

1. Wniosek o wyznakowanie nowego szlaku powinny poprzedzać studia dotyczące:

a/ potencjalnej atrakcyjności szlaku, tj. stwierdzenia, czy szlak będzie udostępniał walory krajoznawcze i ośrodki rekreacyjne; czy będzie przebiegał przez tereny niezdegradowane i ekologicznie atrakcyjne,

b/ przewidywanej frekwencji na trasie szlaku (w miarę możliwości),

c/ dostępności szlaku (możliwości dojazdu do punktów początkowych i pośrednich środkami komunikacji zbiorowej),

d/ stanu zagospodarowania turystycznego szlaku, tj. zapewniania możliwości noclegu osobom korzystającym z niego,

e/ powiązań projektowanej trasy szlaku z istniejącą siecią tras.

2. Przebieg szlaku powinien być uzgodniony z:

a/ właścicielami i administratorami (użytkownikami) terenów, przez które będzie przebiegać, a w szczególności administratorami dróg publicznych (krajowych, wojewódzkich, powiatowych, gminnych),

b/ prezydentem, burmistrzem lub wójtem gminy,

c/  nadleśnictwem, dyrekcją parku krajobrazowego lub narodowego,

d/ wojewódzkim konserwatorem przyrody (w razie konieczności),

e/ terenowym dowództwem Straży Granicznej w terenie nadgranicznym.

3. Dokumentację projektu nowego szlaku lub nowego wariantu istniejącego szlaku rowerowego stanowią:

a/ wniosek zawierający opis przebiegu szlaku z podaniem rodzaju dróg, którymi będzie prowadzony,

b/ mapa w skali 1:25000 (w centrach miast 1:10000), z naniesioną projektowaną trasą i istniejącymi już trasami,

c/ projekty organizacji ruchu drogowego dla odcinków prowadzących odcinkami dróg publicznych o nawierzchni utwardzonej,

d/ odpisy uzgodnień przebiegu proponowanej trasy,

f/ źródła finansowania prac.

Zasady prowadzenia tras szlaków

[ powrót ]

1. Szlaki rowerowe powinny prowadzić drogami bocznymi. Należy unikać głównych i ruchliwych dróg, zatłoczonych ulic.

2. Szlak rowerowy musi być tak wytyczony i oznakowany, aby oznakowanie umożliwiało wędrowanie w obu kierunkach.

3. W dużych miastach i aglomeracjach  szlaki powinny kończyć się (i zaczynać) przy końcowych przystankach komunikacji miejskiej. W pozostałych miejscowościach wszystkie szlaki powinny schodzić się w jednym miejscu: przy przystankach komunikacji zbiorowej, w punktach węzłowych szlaków, przy ośrodkach rekreacyjnych lub obiektach noclegowych.

4. Szlak rowerowy musi:

a/ przebiegać w sposób logiczny bez niepotrzebnego nadkładania drogi i krążenia,

b/ posiadać drogowskazy i tablice pokazujące sieć tras rowerowych umieszczone w miejscach o dużym natężeniu ruchu.

5. Trasa szlaku rowerowego nie powinna prowadzić wspólnie z inną trasą, jeżeli jest możliwość prowadzenia tych tras oddzielnie. Trasa szlaku rowerowego nie może rozwidlać się lub krzyżować z trasą tego samego koloru.

Oznakowanie szlaków

[ powrót ]

1. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministrów Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 czerwca 1999 r.  w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. RP nr 58 z dnia 26 czerwca 1999 poz. 622) wyróżnia się cztery grupy symboli do oznakowania turystycznego krajowych szlaków rowerowych:

a/ znaki określające przebieg szlaku rowerowego krajowego R-1,

b/ znaki określające początek (koniec) szlaku rowerowego krajowego R-1a,

c/ znaki określające zmianę kierunku szlaku rowerowego krajowego R-1b,

 b/ znaki informacyjne, drogowskazy tablica szlaku rowerowego R-3 natomiast tablice ze schematyczną siecią szlaków mogą być wykonywane zgodnie z “Instrukcją znakowania szlaków turystycznych”, wydaną przez PTTK w 1999 r..

2. Wszystkie znaki mają białe tło i symbol roweru jak na znaku drogowym B-9 (rys. 1).

3. Znaki określające przebieg szlaku stanowią kwadrat o boku 200 mm, każdy znak wykonany jest jako znak drogowy nieodblaskowy, z metalu, tworzywa lub innego trwałego materiału,.

4. Znaki określające przebieg szlaku rowerowego międzynarodowego R-2,

każdy znak wykonany jest jako znak drogowy nieodblaskowy, z metalu, tworzywa lub innego materiału, na nim w zielonym kolorze obwódka o szerokości 10 mm, w górnej części znaku symbol roweru, poniżej litera “R” oraz cyfra oznaczająca numer trasy.

5. Znaki określające zmianę kierunku szlaku rowerowego międzynarodowego R-2a,

6. Znaki określające przebieg trasy rowerowej lokalnej, regionalnej i krajowej:

a/ na drogach publicznych oraz na początku (końcu) trasy każdy znak wykonany jest jako znak drogowy nieodblaskowy, z metalu, tworzywa lub innego trwałego materiału,.

b/ poza drogami publicznymi (na drogach gruntowych, leśnych itp.) znak może być wykonany jako znak drogowy lub malowany na podłożu naturalnym (drzewa, słupy, mury itp.),

c/ na każdym znaku w jego górnej (R-1) części znajduje się w czarnym kolorze symbol roweru, poniżej symbol w kolorze trasy (czerwony, niebieski, zielony, żółty lub czarny),

wyróżnia się znaki:

• podstawowe (zwykłe) R-1, na których kolorowy symbol stanowi poziomy pasek (rys. 2),

• początku (końca) trasy R-1a, na których kolorowy symbol stanowi kształt koła (rys. 4),

• zmiany kierunku przebiegu (zakrętu) trasy R-1b, na których kolorowy symbol stanowi strzałka kierunkowa (rys. 5) skierowana grotem w lewo lub w prawo,

• każdy znak może wystąpić jako podwójny, potrójny, poczwórny lub pięciokrotny, jeżeli kilka szlaków prowadzi na danym odcinku razem.

7. Tablica informacyjna - drogowskaz o wymiarach 200 x 400 mm wykonana z metalu, tło białe, linie podziałowe, symbol roweru i napisy w kolorze czarnym, w lewej bądź w prawej części znaku pole z nazwą, logo i numerem szlaku projektu “Rowerem po Śląsku”, w drugiej części znaku u góry symbol roweru, poniżej nazwa miejscowości, do której trasa zmierza i odległość w kilometrach, po lewej lub prawej stronie symbolu roweru strzałka kierunkowa (może być w kolorze szlaku: czerwony, niebieski, zielony, żółty lub czarny). Na odwrocie znaku umieszcza się numer ewidencyjny trasy, nazwę gminy i numer kolejny znaku liczony od początku trasy.

8. Tablica informacyjna z siecią szlaków o wymiarach minimum 500 x 600 mm wykonana z metalu, tworzywa lub innego trwałego materiału, tło białe, treść tablicy obejmuje schemat tras rowerowych w promieniu minimum 20 km od miejsca ustawienia tablicy, na schemacie kolorowe linie odpowiadające kolorom poszczególnych tras, przy liniach podane odległości w kilometrach pomiędzy sąsiednimi miejscowościami oraz numery tras i ewentualnie ich nazwy w kolorach tras, pozostałe napisy w kolorze czarnym, w legendzie symbol roweru, logo projektu “Rowerem po Śląsku” i jego nazwa, a także nazwa starostwa lub gminy ustawiających tablicę.

9. Tablica informacyjna – edukacyjna z opisem krajoznawczym obiektu, wymiary i treść uzależniona od rangi obiektu, w legendzie symbol roweru, logo projektu “Rowerem po Śląsku” i jego nazwa, a także nazwa starostwa lub gminy ustawiających tablicę.

Zasady umieszczania znaków

[ powrót ]

1. Płaszczyzna znaku (za wyjątkiem drogowskazów R-3) jest umieszczona prostopadle do osi drogi.

2. Na drogach publicznych znaki umieszcza się na słupach, zazwyczaj po prawej stronie drogi. Znaki trasy rowerowej wolno umieszczać pod oznakowaniem konwencjonalnym dróg z wyjątkiem znaków zakazu i nakazu, a także z wyjątkiem znaków określających pierwszeństwo na skrzyżowaniu.

3. Poza drogami publicznymi (na drogach gruntowych, leśnych itp.) znaki umieszcza się na kontrastowym tle na istniejących pniach drzew, słupach, murach i ścianach, a  w wyjątkowych sytuacjach na zaprojektowanych słupach.

4. Na drogach krajowych, wojewódzkich, powiatowych i ruchliwych szerokich ulicach znaki umieszcza się po prawej stronie drogi.

5. Na wąskich bocznych drogach znaki umieszcza się w miejscach najlepiej widocznych przez rowerzystę, np. przy oznakowaniu zakrętu w pierwszej kolejności rozważa się ustawienie znaków po jego zewnętrznej stronie.

6. Lokalizacja znaków względem drogi:

a/ znak podstawowy R-1 lub R-2 umieszcza się na prostych odcinkach trasy:

• za skrzyżowaniem na drodze, którą szlak biegnie dalej,

• w odstępach co około 500 m w przypadku braku skrzyżowań,

b/ znak początku (końca) trasy R-1a umieszcza się na początku i końcu trasy, na tym samym słupie co tablica informacyjna lub drogowskaz, albo też w jego pobliżu, bezpośrednio przed pierwszym i za ostatnim znakiem podstawowym,

c/ znak zmiany kierunku przebiegu trasy R-1b lub R-2a umieszcza się w odległości 30÷100 m przed miejscem, w którym trasa zmienia swój kierunek,

7. Znaki powinny być umieszczane w widocznym miejscu, najlepiej na wysokości oczu wędrującego 2,0 m od ziemi, przy drogach publicznych na wysokości 2,5 m od ziemi, a w przypadku montowania znaków pod istniejącymi znakami drogowymi – bezpośrednio pod tymi znakami.

8. Na odcinkach, gdzie kilka szlaków prowadzi razem stosuje się wyłącznie znaki podwójne, potrójne, poczwórne i pięciokrotne.

9. Tablice z siecią tras i drogowskazy powinny być ustawione na początku i końcu trasy oraz w punktach skrzyżowań tras, jak również w innych miejscach koncentracji ruchu rowerzystów. Drogowskazy powinny być ustawione również w miejscach skrzyżowań tras rowerowych z ważniejszymi drogami.

10. Tablice informacyjne – edukacyjne z opisem obiektu powinny być ustawione przy ważniejszych obiektach, takich jak: charakterystyczna dla danego terenu forma krajobrazu, zabytek przyrody, zabytek sztuki, architektury i kultury materialnej, miejsce historyczne.

Konserwacja oznakowania szlaków

1. Konserwacja znaków metalowych tras rowerowych powinna być wykonywana nie rzadziej niż raz w roku. Należy zakładać uzupełnienie 5 % znaków.

2. Planowane odnowienia malowanego odcinka trasy rowerowej powinno odbywać się co 3 lata.

3. Konserwacja lub odnowienie oznakowania trasy winno być prowadzone w kierunku przeciwnym niż poprzednie odnowienie.

4. Przy projektowanej zmianie przebiegu trasy należy sprawdzić, czy zostały skasowane stare znaki np. na przełożonym odcinku trasy, źle umieszczone (nie podlegające odnawianiu).

Odbiór, rozliczanie i dokumentacja oznakowania szlaków

[ powrót ]

Odbioru prac znakarskich dokonuje komisja złożona z osób z uprawnieniami znakarza w składzie:

a/ przedstawiciel jednostki zlecającej prace znakarskie,

b/ członek zespołu znakarskiego wykonującego pracę.

2. Przy odbiorze komisja przebywa trasę w kierunku przeciwnym niż wykonane oznakowanie. Komisja sporządza protokół odbioru prac znakarskich.

3. Ewidencja tras rowerowych wykonywanych w ramach projektu “Rowerem po Śląsku” prowadzona jest przez Śląski Związek Gmin i Powiatów.

4. Na dokumentację tras składa się:

a/ ewidencja tras z numeracją Śląskiego Związku Gmin i Powiatów,

b/ mapa w skali 1:25000, a w centrach miast 1:10000, z naniesioną projektowaną trasą i istniejącymi już trasami,

c/ opis przebiegu trasy z uwzględnieniem rodzaju nawierzchni dróg jakimi prowadzi,

d/ kartoteka trasy wraz z wykazem urządzeń na trasie (drogowskazy, tablice itp.), z zaznaczeniem terminów ich ustawienia lub odnowienia,

e/ projekt organizacji ruchu drogowego z wykazem znaków na tabliczkach,

f/ rozliczenia prac znakarskich.

Wykaz znaków tras rowerowych

[ powrót ]

[ powrót ]